رشد ۳۰۰ درصدی صادارت کره ایرانی، کاهش جهانی تولید شیر خام و تخلف در ارزیابی چربی شیر، از عواملی است که به عقیده کارشناسان در گرانی قیمت کره دست داشته‌اند.

بسیاری از کارشناسان خواستار بازنگری در ساختارهای مدیریتی و سیاست‌گذاری‌های این وزارتخانه هستند تا بتوان از تکرار چنین نابه‌سامانی‌هایی جلوگیری کرد. برای رفع این وضعیت، ضروری است که اقدامات نظارتی تقویت شده، قیمت‌گذاری‌ها شفاف‌تر شود و برنامه‌های حمایتی هدفمندتر اجرایی شوند تا از فشار بر مصرف‌کنندگان کاسته شود و اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی بازگردد.

با توجه به رشد تقاضای جهانی و توسعه زیرساخت‌های تجاری، بازار صادراتی میوه‌ها و آجیل‌های تازه ظرفیت بالایی برای رشد در سال‌های آینده دارد. کشورهای تولیدکننده همچون ایران، با تمرکز بر بهبود کیفیت، بسته‌بندی و دسترسی به بازارهای جدید می‌توانند سهم بیشتری از این بازار رو به رشد را به خود اختصاص دهند.

با استناد به نرخ‌نامه رسمی اتحادیه بارفروشان میوه و تره‌بار، در ۱۰ ماه، کف قیمت سیب‌زمینی با ۲۱۴ درصد رشد و محصول ممتاز آن با ۷۷ درصد رشد مواجه شده‌ است؛ کارشناسان معتقدند «ضعف در برنامه‌ریزی تولید»، «نبود شفافیت در روند توزیع» و «واگذاری رانتی غرفه‌های میادین میوه و تره‌بار»، از دلایل اصلی افزایش قیمت محصولات کشاورزی در بازار ایران است.

با وجود اینکه رئیس انجمن روغن نباتی اعلام کرده است قیمت روغن خوراکی تا اواسط بهمن‌ تغییری نخواهد کرد، محدودیت در فروش روغن تخلف است و مشکلی در عرضه نداریم، بررسی‌های میدانی اقتصاد معاصر نه تنها حاکی از کمبود روغن در فروشگاه‌های سطح شهر است، بلکه در خواب غفلت و نبود نظارت دولت، مردم با گرانی قیمت‌ روغن هم دست و پنجه نرم می‌کنند.

کلم بنفش که در فروردین امسال قیمتی برابر با ۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم داشت، اکنون در دی‌ماه به قیمتی برابر با ۵۸ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم رسیده که حاکی از رشد ۴۸۰ برابری قیمت این محصول کشاورزی است. 

در ماه‌های اخیر، قیمت هر کیلوگرم ماهی قزل‌آلا در خرده‌فروشی‌ها از ۱۶۸ هزار تومان به حدود ۲۳۰ هزار تومان رسیده است؛ این افزایش قیمت موجب شده است بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد، توان خرید این محصول را نداشته باشند و از سبد غذایی آنها حذف شده است.

در ایران، با افزایش جمعیت و ضرورت تامین مواد غذایی، مکانیزاسیون کشاورزی به یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه این بخش تبدیل شده است؛ این راهبرد نه‌ تنها می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش دهد، بلکه بهره‌وری و پایداری کشاورزی را نیز به میزان چشمگیری ارتقا خواهد داد. 

اگر ایران بتواند از ظرفیت‌های موجود در بخش کشاورزی به درستی بهره‌برداری کند و با توسعه صنایع تبدیلی و بهبود کیفیت محصولات، صادرات خود را گسترش دهد، نه ‌تنها تراز تجاری منفی در این بخش را جبران خواهد کرد، بلکه به یکی از قدرت‌های بزرگ کشاورزی در منطقه و حتی جهان تبدیل می‌شود.

در سال زراعی جاری، کاهش بارندگی به ویژه در مناطق دیم‌کاری، باعث کاهش تولید گندم شده است. این شرایط نه تنها تامین نیاز داخلی را با چالش مواجه می‌کند، بلکه هزینه‌های تولید از جمله آبیاری، کود و سموم را برای کشاورزان افزایش می‌دهد.